Waarom cultuurparticipatie gezond is

21 mei is de Werelddag voor Culturele Ontwikkeling. Met dit initiatief wil UNESCO er ons elk jaar aan herinneren hoe belangrijk de rol van culturele diversiteit is in onze samenleving. Volgens hen is culturele en creatieve ontwikkeling even noodzakelijk voor de mensheid als biodiversiteit dat is voor de natuur. Maar klopt dit wel?
Cultuur en mentale gezondheid
Cultuur wordt regelmatig achterwege gelaten wanneer we het hebben over de basisnoden van de mens. Toch valt het niet te onderschatten hoe essentieel kunst en creativiteit zijn voor onze ontwikkeling.
Het meest voor de hand liggende voorbeeld is onze taalontwikkeling. Door veel te lezen en je woordenschat te verbreden, leer je ook meer manieren waarop je jouw emoties kan tonen en de emoties van anderen kan interpreteren. Als je mentaal in de knoop zit of je stuit op onbegrip uit je omgeving, kan het soms al helpen om gewoon te verwoorden wat je voelt vanbinnen.
Daarnaast hebben kunst en cultuur vaak een helende werking voor personen met psychische problemen: binnen trauma-therapie worden mensen vaak aangemoedigd om hun gevoelens op een creatieve manier te uiten.
Cultuur als sociaal bindmiddel
De mens is een sociaal dier, we zijn steeds instinctief op zoek naar zaken die ons verbinden en ons groepsgevoel versterken. Cultuur is daarin de sociale lijm die ons prikkelt om onze plaats in de maatschappij te vinden.
Uit onderzoek van het WHO bleek ook al dat kunst effectief de sociale cohesie bevordert en de sociale ongelijkheid terugdringt. Wanneer we samen muziek maken, dansen of verhalen vertellen, worden we op veel meer verschillende gestimuleerd dan door simpelweg samen te zitten en een praatje te slaan. Je lichaam, kennis en verbeelding worden uitgedaagd om hun horizons te verleggen. Door hier samen in te groeien wordt niet alleen jouw eigen wereldbeeld gevormd, je ontdekt ook gezamenlijke eigenschappen met anderen die jullie samen in dezelfde richting vooruit stuwen, zelfs als je elkaar nog maar amper kent.
Wanneer je dus op een concert uit volle borst meezingt met honderden andere fans die dat liedje net zo graag horen als jij, is het meer dan gewoon tijdsverdrijf. Je maakt deel uit van een groter geheel, en dat gevoel is enorm waardevol voor jouw mentale gezondheid en sociaal welbevinden.