Het januari-effect

Beter bekend als een term waarin historisch gezien steeds een bovengemiddeld goed resultaat waargenomen kan worden in de beurs), maar ook vooral een psychologisch fenomeen als je het ons vraagt, want geef toe: hoe somber loopt de wereld rond in de maand na de feestdagen van december?

Hoe komt dat eigenlijk?

Intussen al vaak gebruikt als een marketingkans om meer producten aan de man te krijgen, maar oorspronkelijk vooral 18 jaar geleden ontstaan door de Britse psycholoog Cliff Arnall die de derde maandag van januari van het jaar vaak in het teken zag van ‘donker winterweer, mislukte goede voornemens en financiële druk van de maand).

Korte dagen, geen groot verlof in het zicht en een serieuze afkick van de vele feestgelegenheden van december: Blue Monday is niet helemaal van de pot gerukt.

Uitgebreid is januari ook vaak een maand waarin mensen er wat somberder bij lopen; daarom vragen heel wat organisaties aandacht voor mentale gezondheid rond deze periode.

• Zoek het licht op: haal zoveel mogelijk licht in huis (of op kantoor). Enorme last van de winterdonkerte? Informeer eens over wat lichttherapie kan doen voor jou.
• Blijf bewegen: probeer waar mogelijk buiten te komen om de buitenlucht op te snuiven. Een frisse neus doet echt wonderen. Je wordt alerter en krijgt meer energie.
• Besteed je geld op een slimme manier: kies ervaringen boven bezittingen en doe aan budgetplanning.
• Beperk je sociale mediagebruik: focus je in de plaats op effectief dingen doen met anderen.
• Stel haalbare doelen op: vergeet die goede voornemens, begin met kleine dingen aan te pakken en geef jezelf een realistische timing om het te realiseren.
• Hou een dagboek bij waarin je de positieve gebeurtenissen van de dag in neerpent.

Oké, Blue Monday zelf, da’s drie keer niets. Niet-wetenschappelijke lariekoek. Maar de statistieken van de Wereldgezondheidsorganisatie zijn dat niet. Wereldwijd hebben ruim 350 miljoen mensen een depressie. In Vlaanderen is dat naar schatting 6% De gevolgen zijn dramatisch. Depressie is wereldwijd de belangrijkste oorzaak van arbeidsongeschiktheid. In extreme gevallen kan depressie tot zelfmoord leiden. Elk jaar stappen er meer dan duizend Vlamingen uit het leven.

Dat heeft niets te maken met een tegenslagje, of de wintermaand, wel met een complexe samenloop van biologische, psychologische en situationele factoren.

Opvallend is dat de depressiestatistieken sinds 1997 onveranderd hoog zijn en blijven. Psychotherapie IS evidencebased de aangewezen behandeling, toch opteren de meeste mensen voor antidepressiva.

Wat kunnen we doen? Nu, met weinig inspanning maar met grote impact?

Betrokkenheid tonen op tal van (kleine manieren):

• Onbevangen luisteren naar mensen die kampen met depressieve gevoelens en deze niet weg te wuiven als een dipje;
• Door door te verwijzen naar psychologische hulp;
• Door even langs te gaan, een praatje te maken;
• Door te helpen bij het huishouden;
• ....

We kunnen meer betekenen voor elkaar dan we denken.